مقالات پزشکی و دارویی

تداخل داروها با غذا

تاکیدی که جدی گرفتن آن می‌تواند برنامه درمانی شما را با موفقیت بیشتری پیش ببرد. در بعضی از داروها همراه بودن یا نبودن غذا تأثیری در بروز اثرات درمانی ندارد، اما در مورد برخی دیگر از داروها تغییراتی دیده می‌شود که در موقعیت درمان اهمیت دارد. به این دلیل دستوراتی مثل «بعد از غذا»، «قبل از غذا» «با معده خالی»، «با معده پر» در مورد این داروها دیده می‌شود. به طور کلی غذا ممکن است باعث تغییراتی در جذب دارو از دستگاه گوارش شود. بعضی مواد غذایی با بعضی از داروها ترکیب می‌شوند و تبدیل به ترکیباتی می‌شوند که از دستگاه گوارش قابل جذب نیست بنابراین در صورتی که آن دارو با غذاهای خاص مصرف شود اثر درمانی بروز نخواهد کرد. مثال بارز این مورد نوعی آنتی‌بیوتیک‌هاست که اگر با شیر خورده شود جذب نمی‌شود، زیرا کلسیم موجود در شیر با آن ترکیب و مانع جذب می‌گردد. بنابراین عدم رعایت چنین دستوری مساوی با عدم جذب دارو و در نتیجه عدم بروز اثرهای درمانی خواهد شد. در مورد برخی دیگر از داروها، غذا باعث کندی جذب دارو می‌شود. در این مورد در نهایت بعد از مدتی دارو جذب می‌شود ولی بدلیل اینکه دیر جذب شده است آثار درمانی آن دیر بروز می‌کند. بعضی از مواد غذایی بر جذب داروها اثر نمی‌گذارند بلکه بر روی فرآیندهای دیگری اثر می‌گذارند که در بروز آثار درمانی مهم هستند. جذب تعدادی از داروها هم با برخی مواد غذایی زیاد می‌شود. همچنین در مورد داروهایی که ممکن است باعث تحریک و ناراحتی دستگاه گوارش بشوند توصیه می‌شود که همراه غذا مصرف شوند تا عوارض کمتری پیش آید. بنابراین به طور کلی باید تأثیر غذا بر دارو همواره مورد نظر باشد و مطابق دستور پزشک عمل شود. در مواردی که همراه دارو برنامه غذایی خاصی توصیه شده است رعایت آن الزامی می‌باشد و در این جا به تعدادی از مهمترین تداخلات غذا و دارو اشاره می‌کنیم. در موارد دیگر می‌توانید با پزشک یا داروساز مشورت کنید. مصرف همزمان استامینوفن با غذاهای غنی از کربوهیدرات‌ها مثل بیسکویت، خرما، مربا و غیره باعث ایجاد ترکیب و در نتیجه کندی جذب دارو می‌شود. مصرف همزمان قرص‌های پوشش دار بیزاکودیل همراه شیر یا غذاهای دیگری که خاصیت بازی دارند باعث از بین رفتن پوشش قرص در معده و خراب شدن دارو می‌شود و در نتیجه اثر درمانی دیده نمی‌شود. مصرف داروهای آهن دار مثل سولفات آهن (فروس سولفات) با چای باعث ایجاد ترکیب نامحلول و عدم جذب آهن می‌شود. افرادی که فقر آهن دارند نباید بلافاصله بعد از غذا چای مصرف کنند، زیرا چای مانع جذب آهن موجود در مواد غذایی می‌شود.

اصطلاحات پزشکی و دارویی

بیماری الزایمر

بیماری آلزایمر که به اختصار آلزایمر خوانده می‌شود، یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که بتدریج توانایی‌های ذهنی بیمار تحلیل می‌رود. بارزترین تظاهر زوال عقل اختلال حافظه‌است. اختلال حافظه معمولاً بتدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌کند. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته‌های اخیر محدود می‌شود ولی بتدریج خاطرات قدیمی هم آسیب می‌بینند. بیمار پاسخ سئوالی را که چند لحظه قبل پرسیده‌است فراموش می‌کند و مجدداً همان سؤال را می‌پرسد. بیمار وسایلش را گم می‌کند و نمی‌داند کجا گذاشته‌است. در خرید و پرداخت پول دچار مشکل می‌شود و نمی‌تواند حساب دارائیش را نگه دارد. بتدریج در شناخت دوستان و آشنایان و نام بردن اسامی آنها نیز مشکل ایجاد می‌شود. کم‌کم مشکل مسیر یابی پیدا شده و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است گم شود. در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش هم مشکل پیدا می‌کند. بروز اختلال در حافظه و روند تفکر سبب آسیب عملکردهای اجتماعی و شخصی بیمار شده و در نتیجه ممکن است سبب افسردگی، عصبانیت و پرخاشگری بیمار شود. یکی از مشکلات زوال عقل بروز توهم و هذیان است. مثلاً بیمار فکر کند همسرش به وی خیانت کرده‌است و یا همسایگان و پرستارش قصد آسیب رساندن و توطئه علیه وی را دارند. بیمار ممکن است به فرزندانش بدبین شود. گاهی اوقات بیمار افرادی را مثلا والدین فوت شده یا اقوام را که نیستند و حضور ندارند میبینند. در موارد شدید بیمار برای انجام کارهای اولیه شخصی نیاز به کمک پیدا می‌کند و ممکن است توانایی کنترل ادرار و مدفوع را هم از دست دهد. بیمار دچار زوال عقل ممکن است در تکلم و یافتن کلمات مناسب مشکل پیدا کند و در نتیجه کم حرف و گوشه گیر شود. در موارد پیشرفته تر بیمار آگاهیش را نسبت به بیماری از دست داده و نمی‌داند دچار ناتوانی در انجام برخی کارها است و ممکن است کارهای خطر ساز انجام دهد. بتدریج ممکن است توانایی حرکتی بیمار هم دستخوش آسیب شده و مکرراً تعادلش را از دست داده زمین بخورد

جدیدترین اکتشافات پزشکی

کشف اولین آنتی‌بیوتیک جدید پس از ۳۰ سال

از سال ۱۹۸۷ تا کنون هیچ نوع آنتی‌بیوتیک جدیدی که به عنوان دارو مورد استفاده قرار گیرد کشف نشده است و عفونت‌هایی که در اثر مقاوت به آنتی‌بیوتیک‌های موجود، به وجود آمده در حال شیوع است. اما به تازگی دانشمندان در دانشگاه بن آلمان با همکاری دانشگاه نورث ایسترن در بوستون از اکتشاف رده‌ی جدیدی از آنتی‌بیوتیک‌ها که شامل ۲۵ آنتی‌بیوتیکال جدید است، پرده برداشتند که قادر است علیه طیف گسترده‌ای از عفونت‌های کشنده مانند نومونیا (ذات‌الریه)، توبروکلوز (سل) و عفونت‌های خونی و بافتی عمل کند. مطالعات نشان داد این آنتی‌بیوتیک با از بین بردن توانایی میکروب‌ها و باکتری‌ها در ساخت دیواره‌ی سلولی، آن‌ها را می‌کشد و بنابراین این میکروب‌ها نمی‌توانند‌ مقاومتی نسبت به این دارو ایجاد کنند. تیکسوباکتین (teixobactin) به طور ویژه بر روی بیماری سل موثر است. این بیماری امروزه در بسیاری از کشورها به ویژه در اروپای شرقی در حال بازگشت است. عملکرد موثر این دارو بر روی موش‌ها باعث شد که تست‌ این دارو بر روی انسان انجام شود و انتظار می‌رود که طی ۵ سال آینده این آنتی‌بیوتیک‌ جدید در جهان مورد استقبال قرار گیرد.

به روز ترین پیشرفت های علم دارو و پزشکی

کشف ژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک در باکتری

دانشمندان در قبیله‌ای دور در آمریکای جنوبی باکتری‌هایی را کشف کردند که الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی دارند. این در حالی است که حدود 2 میلیون نفر به طور سالانه دچار عفونت‌های پاتوژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک می‌شوند. این مشکل سبب می‌شود تا عمل‌های جراحی خطرناک‌تر شوند. در پی هشدارهای فراوان برای این موضوع پس از تلاش‌های متعدد دانشمندان ژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک را در باکتری‌هایی در قبیله‌ای دور پیدا کردند که هیچ گونه ارتباطی با جهان صنعتی و قرار گرفتن در معرض آنتی‌بیوتیک‌ها نداشتند. این کشف نشان می‌دهد که توانایی مقاوت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها بسیار قبل از این به وجود آمدن داروهای آنتی‌بیوتیک در بدن انسان‌ها وجود داشته است. مقاومت باکتری‌ها یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کرد و در سال 2014 سازمان بهداشت جهانی، مقاومت دارویی در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها را به عنوان «تهدید بزرگ جهانی» معرفی کرد.